دانه گیاهان و درختان بخش زایشی یک گیاه است. هر قسمت گیاهی که برای پرورش محصول استفاده می‌شود بذر است. دانه همچنین به عنوان تخمک بالغ متشکل از یک یا چند جنین همراه با ذخیره مواد غذایی با پوششی محافظ احاطه شده است. این چیزی است که ما در زمین می‌کاریم و از آن یک گیاه رشد میکند.
با این حال، اگر کمی عمیق‌تر نگاه کنیم، از یک دانه بسیار بیشتر است. یک دانه به خودی خود می‌تواند غذا باشد. یک دانه می‌تواند دارو باشد. بسیاری از فرهنگ‌ها بذرها را در مراسم شفابخشی خود گنجانده‌اند. یک دانه می‌تواند جواهر یا یک ارز باشد.
در مورد “دانه” گیاهان و درختان چه می‌دانید ؟
این یک سوال ساده به نظر می‌رسد. ما این موجود کوچک را در زمین می‌کاریم و زندگی جدیدی از آن سرچشمه می‌گیرد و از آن گیاهی رشد میکند که هر کدام صدها دانه دارد. یک دانه نشان‌دهنده فراوانی آن در طبیعت است. این دانه امیدی است برای ما که غذا برای خوردن یا داروهایی برای برداشت داشته باشیم.
در جامعه جهانی ما، فراموش کردن اهمیت دانه‌ها اغلب آسان است. تقریباً در هر زمان از سال می‌توانیم هر نوع غذایی را که بخواهیم بخریم.
بذرها که اغلب از نظر اندازه کوچک هستند و خواسته‌های ناچیزی برای محیط خود ایجاد میکنند، بسیار مناسبند تا انواع مختلفی از عملکردها را که روابط آنها همیشه آشکار نیست، انجام دهند.
معیارهای کیفیت بذر گیاهان و درختان چه میباشد؟
الف) بذر باید حداقل خلوص ژنتیکی را داشته باشد.
ب) بذر باید جوانه‌زنی خوبی داشته باشد.
ج) بذر باید عاری از عفونت ناشی از بیماری‌ها و آفات باشد.
د) بذر نباید حاوی ناخالصی‌هایی باشد.
بذر گیاهان و درختان با کیفیت خوب چه اهمیتی دارد ؟
(۱) واریتههای اصلاح شده، عملکرد بالاتر را تضمین میکنند.
(۲) خلوص ژنتیکی و فیزیکی محصولات را تضمین میکند.
(۳) گیاه مورد نظر را به تعداد زیادی افزایش می‌دهد.
(۴) قادر به تحمل در شرایط نامطلوب است.
(۵) عاری از آفات و بیماری‌ها خواهد بود.
(۶) نهال‌ها قوی‌تر و سریع‌تر رشد میکنند و می‌توانند تا حدودی در برابر آفات و بیماری‌ها مقاومت کنند.
(۷) رشد و بلوغ یکنواخت را تضمین میکند.
(۸) توسعه سیستم ریشه کارآمدتر خواهد بود که به جذب موثر مواد مغذی کمک میکند و منجر به عملکرد بیشتر می‌شود.
(۹) به کود اضافی و سایر ورودی‌ها به خوبی پاسخ می‌دهد.
مزیت‌های بسیار مهم بذر گیاهان و درختان چیست؟
یک بذر خوب باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:
۱. اصلاح واریته: عملکرد بذر باید ۲۰-۲۵ درصد بیشتر از رقم موجود باشد یا دارای ویژگی‌های مطلوبی مانند مقاومت در برابر بیماری، مقاومت به خشکی و شوری و غیره با عملکرد خوب باشد.
۲. خلوص ژنتیکی: دانه باید دارای خصوصیات ژنتیکی باشد که ممکن است در بذرهای مختلف خاصیت ژنتیکی متفاوتی داشته باشند. خلوص ژنتیکی تأثیر مستقیمی بر عملکرد دارد. در صورت آلودگی بذر، کاهش نسبی در عملکرد وجود خواهد داشت.
۳. خلوص جسمانی: خلوص فیزیکی یک بذر به ترکیب فیزیکی بذر اشاره دارد. محتوای بذر خالص بهتر است از کیفیت بذر باشد. بذر خالص همراه با جوانه زنی ارزش کاشت تعداد بذر را نشان می‌دهد.
۴. جوانه‌زنی و قدرت بذر: جوانه‌زنی بذر به توانایی بذری اطلاق می‌شود که در شرایط کاشت معمولی کاشته می‌شود و باعث ایجاد یک نهال معمولی می‌شود. درصد جوانه‌زنی و قدرت بیشتر آن به بذر، رشد کافی و یکنواختی می‌دهد که تأثیر عمیقی بر عملکرد، تعیین و ارزش کاشت بذر دارد.
۵. دوری از علف‌های هرز : گونه‌های خاصی از علف‌های هرز وجود دارد که برای محصول بسیار مضر است و پس از رشد آنها، ریشه‌کن کردن آنها دشوار است. آزادی مطلق از بذر چنین گونه‌هایی بسیار مطلوب است و یکی از معیارهای مهم برای تعیین کیفیت بذر است.
۶. سلامت بذر: سلامت بذر به وجود یا عدم وجود بیماری یا آفات بر روی دانه اشاره دارد. کیفیت بذر بستگی به سلامت بذر نیز دارد، بنابراین بذر باید عاری از بیماری‌ها و آفات باشد.
۷. رطوبت بذر: رطوبت بذر مهم‌ترین عامل در تعیین جوانه‌زنی و زنده‌ماندن بذر در حین نگهداری آن است. در رطوبت زیاد بذر، احتمال حمله آفات زیاد است و در رطوبت بالای ۱۶٪ بذر گرم می‌شود و قابلیت زنده ماندن از بین می‌رود. بنابراین بذر باید در رطوبت ۱۱-۱۳ درجه ذخیره شود.
۸. اندازه و وزن مخصوص بذر: اندازه و وزن مخصوص بذر با جوانه زنی و قدرت بذر در بسیاری از محصولات رابطه مثبتی دارد. بنابراین بذر باید دارای وزن مخصوص بالایی باشد.
۹. رنگ دانه: رنگ دانه اغلب نشان دهنده شرایط در طول بلوغ بذر است. کشاورزان از زمان های قدیم، درخشش طبیعی خوب بذر را به عنوان راهنمای کیفیت آن، ثابت در نظر گرفته‌اند. رنگ و درخشندگی فقط زمانی بد می‌شود که شرایط آب و هوایی در دوران بلوغ نامطلوب باشد یا حشرات به محصول حمله کنند. بذر دارای خلوص ژنتیکی بالا، جوانه‌زنی زیاد و عاری از بیماری از کیفیت بالایی برخوردارند ولی اگر فاقد این موارد باشد، گفته می‌شود که بذر دارای کیفیت پایین میباشد.
© 