کود شیمیایی
هر گونه موادی که به منظور تقویت خاک و افزایش حاصلخیزی آن جهت تولید پر بازده و با کیفیت محصولات تولید شده و به کار می رود، کود نامیده می شود. به طور کلی هدف استفاده از کودها تامین سه عنصر فسفر، ازت و پتاسیم که از عناصر اصلی جهت رشد محصولات به حساب می آیند می باشد. کامل ترین کود شیمیایی کودی است که هر سه عنصر را در ساختار خود جای داده باشد، تمامی نیازهای تغذیه ای گیاهان را برطرف سازد و بر روند رشد آن تاثیر مثبت بگذارد. کودهای شیمیایی در سراسر جهان برای سبز نگه داشتن چمن ها و تولید سبزیجات و میوه های فراوان از محبوبیت بالایی برخوردار می باشند.
کود کامل یا NPK:
همانطور که از نام این کود مشخص است کود کامل به کودی اطلاق می شود که دارای عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم با نسبت های متفاوت بوده و به صورت گرانول روی سطح زمین باغات و مزارع پخش می گردد. مزیت انتخاب کود کامل برای برطرف کردن نیاز گیاهان به این است که امکان افزودن آن در تمامی مراحل کاشت، داشت و برداشت ممکن بوده و نیاز به استفاده از کودهای مختلف تک عنصری را به صفر می رساند. در فروشگاه ها و سایت های عرضه کننده کود کامل بر روی بسته بندی این کود نسبت عناصر NPK نوشته شده است.
ضرورت استفاده از کامل ترین کود شیمیایی:
گیاهان به سه منبع اصلی نور، آب و مواد مغذی جهت رشد عالی و تولید محصولات با کیفیت نیازمند هستند؛ با تابش نور خورشید منبع اولی تامین می گردد، آب باران و یا آبیاری نیاز آبی محصولات زراعی را برطرف می سازد و بهره گیری از کود نیاز به مواد مغذی گیاهان را تامین می نماید؛ وقتی گیاهی از کمبود عناصر و مواد غذایی رنج ببرد تنها و بهترین گزینه افزودن کامل ترین کود شیمیایی به آن می باشد.
تقسیم بندی کودها:
روش های مختلفی برای دسته بندی کودها وجود دارد که در ادامه مطلب به تقسیم آن ها بر اساس تعداد مواد و عناصر موجود در آن ها می پردازیم.
کود ناقص:
به کودی اطلاق می شود که یک یا دو عنصر ضروری جهت رشد محصولات زراعی را دارد.
کود کامل:
به کودی گفته می شود که تمامی عناصر ضروری اولیه جهت رشد و پرورش محصولات را داراست؛ به طور کلی کودهای NPK به دو دسته اصلی تقسیم می شوند: کود ماکرو و میکرو
کود ماکرو شامل عناصر پرمصرف جهت رشد گیاهان و تولید محصولات آن ها می باشد و کود حاوی عناصر میکرو آن دسته از عناصر کم مصرف را در خود جای داده است. یک کود کامل ماکرو بایستی سه عنصر اصلی را در خود جای داده باشد تا بتوان آن را کود کامل نامید:
نیتروژن:
یکی از اصلی ترین عناصری که درختان سبز بودن برگ و سر سبزی خود را مدیون آن هستند عنصر ازت می باشد؛ این عنصر رشد ساقه و برگ ها را سبب شده و در تشکیل پروتئین ها نقش مهمی ایفا می کند کمبود نیتروژن سبب می شود برگ های پایینی زرد رنگ شده یا به رنگ سبز کم رنگ دیده شوند البته این بدین معنا نیست که در رساندن ازت زیاده روی کنید زیرا سبب از بین رفتن محصولات زراعی خواهد شد.
۷۸ درصد از هوای پیرامون ما را نیتروژن اشغال کرده اما با این وجود گیاهان و درختان قادر به استفاده از گاز نیتروژن پراکنده در هوا نیستند لذا برای تکمیل چرخه رشد بایستی نیتروژن موردنیاز خود را از خاک به صورت طبیعی یا با افزودن کود بدست آورند.
فسفر:
تقسیمات سلولی در گیاهان، گلدهی و تشکیل میوه به وجود فسفر وابسته است و نبود مقدار کافی این عنصر رشد و گلدهی را متوقف کرده و باردهی درختان را ضعیف و ضعیف تر کرده و برداشت نهایی کاهش چشمگیری پیدا خواهد کرد.
پتاسیم:
گسترش ریشه و مقاومت در برابر شوری و کم آبی همه مدیون بهره مندی کافی و به موقع از عنصر پتاسیم موجود در کود کامل به شمار می روند؛ کمبود پتاسیم سبب پیدایش برگ های نارنجی مایل به زرد خواهد شد.
خرید کامل ترین کود شیمیایی:
بر روی بسته های کودهای کامل سه عدد درج شده که بیانگر مقدار و درصد سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در آن ها می باشد؛ به طور مثال محتوای یک کیسه ۱۰۰ پوندی ۱۰-۲۰-۱۰ شامل ۱۰ پوند عنصر نیتروژن، ۲۰ پوند فسفر و ۱۰ پوند پتاسیم می باشد در کل ۴۰ پوند ماده مغذی و ۶۰ پوند بقیه از شن و ماسه و پوسته برنج تشکیل یافته است.
مضرات استفاده زیاد از کودهای شیمیایی:
وقتی در مصرف کودهای شیمیایی زیاده روی می شود چه اتفاقی می افتد؟ کودها مواد مغذی گیاهان را برای رشد سریع تر و بهتر، درشت شدن و محصولات با کیفیت فراهم میکنند اما مصرف بیش از حد آن سبب آلوده شدن آب های زیر زمینی، اسیدیته شدن خاک و فشردگی آن می شود. در حقیقت کشاورزان کود های شیمیایی را با هدف تقویت محصولات شروع به استفاده می کنند اما با گذر زمان و خودخواهی انسان عملکرد عکس را در بر خواهد داشت.
زیاده روی در مصرف این کودها سیستم ریشه ای را ضعیف کرده و توانایی آن را در بدست آوردن آب در حین تنش های خشکی کاهش می دهد. کودهای زیاد بر سلامت انسان، حیوانات و محیط زیست تهدیدی جدی محسوب می شود هم چنین با گذشت زمان حاصلخیزی خاک و کیفیت محصولات به شدت کاهش می یابد.
© 