برای نمونه برداری خاک زراعی، خاک باغ و خاک گلخانه روش های مختلف با نکات متفاوت وجود دارد. در ادامه مطلب روش های نمونه برداری از خاک های زراعی، باغ و گلخانه بصورت جداگنه توضیح داده شده است.
قبل از آموختن روش ها لازم است بدانید که در کنار هر نمونه خاک باید یک برگه حاوی اطلاعات نمونه نیز قرار بگیرد. برگه حاوی اطلاعات را در پلاستیک نمونه جمع آوری شده قرار دهید. اطلاعات لازم برای این برگه در هر روش نمونه برداری توضیح داده شده است.

<<<<نمونه برداری از خاک زراعی>>>>

روش نمونه برداری از خاک زراعی:

نمونه برداری از خاک کاری بسیار مهم است. این کار تعیین کننده درجه دقت وصحت نتایج بدست امده حاصل از انجام آزمایش خواهد بود. در نتیجه نمونه برداشت شده از یک قطعه زمین می بایست به گونه ای باشد که بتوان آن را نماینده کل خاک آن زمین دانست. بهترین روش و متداول ترین روش جهت نمونه برداری از خاک زمین روش زیگزاگی می باشد.
جهت کشت های زراعی ابتدا زمین را به قطعات ۵ هکتاری تقسیم نموده و سپس نمونه بردار از یک گوشه زمین وارد شود. نمونه بردار به صورت زیگزاگی حداقل از ۱۵ تا ۲۰ نقطه با بیل از سطح تا عمق ۳۰ سانت نمونه برداری می کند. پس از جمعه آوری نمونه های مختلف، خاک های جمع آوری شده باید با هم خوب مخلوط شوند.
از مخلوط خاک بدست آمده یک نمونه به وزن ۱ کیلوگرم تا ۲ کیلوگرم برداشته و در کیسه ای پلاستیکی تمیز بریزید. پس از انداختن برگه مشخصات نمونه به آزمایشگاه ارسال گردد.

نکاتی که باید هنگام نمونه برداری از زمین زراعی رعایت شود:

۱- از جایی که کود دامی، بقایای فضولات حیوانی، کود شیمیایی و … وجود دارد، نباید نمونه برداری شود. ابتدا باید سطح خاک با بیل تمیز گردد.
۲- از پای دیوار ها نباید نمونه برداری انجام شود.۳- هنگام نمونه بردای از بیل زنگ زده یا آغشته به کود دامی ومواد شیمیایی نباید استفاده گردد. همچنین پلاستیک نمونه بردای بایستی تمیز باشد.۴- حتما برگه مشخصات باید بطور کامل پر شود و داخل نایلون فریزر انداخته شود. نایلون فریزر حاوی برگه را داخل نایلون نمونه خاک بیندازید.
۵- دربرگه مشخصات باید نام کشاورز، شهرستان، روستا، نام نمونه بردار، تاریخ نمونه برداری، نوع کشت وعمق نمونه برداری و مقدار عملکرد درسال قبل ذکر شود.
۶- باید از غالبیت زمین نمونه برداشته شود. بطور مثال اگر در یک قطعه ۱۰هکتاری، یک هکتار یا کمتر شور باشد، نباید با نمونه خاک ۹هکتار دیگر مخلوط شود.
۷- هنگامی که زمین خیلی مرطوب می باشد از انجام نمونه برداری خودداری کنید.
۸- قبل از نمونه برداری سطح خاک را با بیل تمیز کنید.

<<<<نمونه برداری از خاک باغ>>>>

روش نمونه برداری از خاک باغ:

نمونه برداشت شده از خاک باغ باید نماینده کل زمین باغ باشد. در نتیجه نمونه گیری باید به روش درست انجام شود. بهترین روش و متداول ترین روش جهت نمونه برداری از باغ روش لوزی می باشد.
جهت کشت های باغی ابتدا باغ را بر اساس نوع درخت، تقسیم زمان آبیاری و یا به قطعات متناسب تقسیم کنید. سپس به صورت تصادفی درختانی از وسط قطعه، اول قطعه، اخر قطعه، و سمت چپ و راست قطعه انتخاب کنید. در مرحله بعد در محل سایه انداز جایی که ریشه های فرعی وجود دارند نمونه برداری بر اساس جدول زیرانجام شود.
خاک هرعمق باید جداگانه باهم مخلوط گردد. مقدار نمونه لازم از هر مخلوط ۱ تا ۲ کیلوگرم می باشد. که جهت ارسال به ازمایشگاه کافی است. در هر قطعه باغ حداقل باید ۴ تا ۵ چاله حفر گردد. خاک های جمع اوری شده باید پس از مخلوط شدن در کیسه ای پلاستیکی و تمیز ریخته شود. و پس از انداختن برگه مشخصات به داخل کیسه، کیسه به آزمایشگاه ارسال گردد.

نکاتی که باید هنگام نمونه برداری از باغ رعایت شود:

۱- از جایی که کود دامی، بقایای فضولات حیوانی و کود شیمیایی وجود دارد نباید نمونه برداری شود.
۲- خاک های جمع آوری شده باید خوب مخلوط گردد.
۳- هنگام نمونه بردای نباید از بیل زنگ زده یا آغشته به کود دامی ومواد شیمیایی استفاده گردد. همچنین پلاستیک نمونه بردای باید کاملا تمیز باشد.
۴- حتما برگه مشخصات باید بطور کامل پر شود و داخل نایلون فریزر انداخته شود و بعد نایلون فریزر حاوی برگه را داخل نایلون نمونه خاک بیندازید.
۵- دربرگه مشخصات باید نام کشاورز، شهرستان، روستا، نام نمونه بردار، تاریخ نمونه برداری، نوع کشت وعمق نمونه برداری و سن درخت ذکر شود.
۶- برای درختان پایه مالینگ یا نهال و درختان با ریشه های سطحی نیاز به نمونه برداری از عمق ۳۰-۶۰ نمی باشد.
۷- هنگامی که زمین خیلی مرطوب می باشد از انجام نمونه برداری خودداری گردد.
۸- قبل از نمونه برداری سطح خاک با بیل تمیز شود.

<<<<نمونه برداری از خاک گلخانه>>>>

روش نمونه برداری از خاک گلخانه:

با توجه به اینکه کشت گلخانه ای در فضای محدود صورت می گیرد، لازم است قبل از احداث گلخانه از هر ۵۰۰۰ متر مربع یک نمونه خاک از عمق ۳۰-۰ سانتی متری برداشته شود. نمونه برداری باید به صورت مرکب وتصادفی انجام گیرد. به این ترتیب که از ۸ تا ۱۰ نقطه به صورت تصادفی تا عمق ۳۰ سانتی متر کنده شود و سپس خاک این ۸ تا ۱۰ نقطه را باهم مخلوط کرده وحداقل یک کیلوگرم از این مخلوط به آزمایشگاه جهت آزمایشات مربوطه ارسال گردد.

نکاتی که باید هنگام نمونه برداری گلخانه رعایت شود:

۱- از جایی که کود دامی، بقایای فضولات حیوانی و کود شیمیایی وجود دارد نباید نمونه برداری شود.
۲- از پای دیوار ها نباید نمونه برداری انجام شود.
۳- هنگام نمونه بردای از بیل زنگ زده یا آغشته به کود دامی ومواد شیمیایی نباید استفاده گردد. همچنین پلاستیک نمونه بردای بایستی تمیز باشد.
۴- حتما برگه مشخصات باید بطور کامل پر شود و داخل نایلون فریزر انداخته شود. سپس نایلون فریزر حاوی برگه را داخل نایلون نمونه خاک بیندازید .
۵- دربرگه مشخصات باید نام کشاورز، شهرستان، روستا، نام نمونه بردار، تاریخ نمونه برداری، نوع کشت وعمق نمونه برداری ذکر شود.
۶- به هیچ وجه نمونه خاک در کیسه های حاوی کود های شیمیایی ریخته نشود.
۷- در صورتی که در گلخانه قبلا کشت صورت گرفته باشد باید از سالن های مشابه از نظر عملکرد ومشکلات بطورجداگانه نمونه برداری صورت گیرد .
۸-در گلخانه هایی که قبلا کشت صورت گرفته است، بهتر است پس از شخم زدن گلخانه نمونه برداری صورت گیرد.

برای دریافت لیست آزمایشات خاک اینجا کلیک کنید